Huyện Nguyên Bình - tỉnh Cao Bằng được thành lập ngày 22/8/1945. Là một huyện nội địa, phía đông huyện giáp huyện Hòa An, phía tây giáp các huyện Bảo Lạc, huyện Pắc Nặm - tỉnh Bắc Cạn, phía bắc giáp huyện Thông Nông, phía nam giáp các huyện Ngân Sơn, Ba Bể - tỉnh Bắc Kạn Diện tích đất tự nhiên của Nguyên Bình là 841,012 km2.

Là quê hương giàu truyền thống cách mạng, trên suốt chặng đường hoạt động và phát triển, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc huyện Nguyên Bình đã phát huy truyền thống đoàn kết đấu tranh kiên cường, lao động sáng tạo, vừa xây dựng vừa chiến đấu và đạt được những thành tích quan trọng. Đặc biệt qua hơn 20 năm thực hiện công cuộc đổi mới, huyện Nguyên Bình đã có nhiều thay đổi: Kinh tế phát triển vượt bậc, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, sự nghiệp văn hóa, y tế, đào tạo cán bộ, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao, chính trị ổn định, an ninh quốc phòng được giữ vững.

Từ những thành tựu đầy tự hào trên chặng đường xây dựng và phát triển quê hương Nguyên Bình, Đảng bộ và nhân dân các dân tộc Huyện đã vinh dự được Nhà nước trao tặng:

- Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân
- 03 xã được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân
- 01 xã được tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới
- 02 cá nhân được tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới
- 02 cá nhân được tặng Huân chương Hồ Chí Minh
- 80 cá nhân được tặng Huân chương chống Pháp các loại
- 181 cá nhân được tặng Huy chương chống Pháp các hạng
- 873 cá nhân được tặng Huân chương Kháng chiến chống Mỹ các hạng
- 243 cá nhân được tặng Huy chương Kháng chiến chống Mỹ các hạng
- Trong 10 năm qua (2000 - 2010), Huyện có 911 tập thể và 2.195 cá nhân được khen thưởng các cấp.